Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej

ul. Władysława Bojarskiego 1, 87-100 Toruń
e-mail: etnowww@umk.pl

obrazek nr 1 obrazek nr 2 obrazek nr 3 obrazek nr 4

Misjonarz ze Śląska o. Paul Joachim Schebesta SVD

Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu serdecznie zaprasza na wystawę

Misjonarz ze Śląska o. Paul Joachim Schebesta SVD (1887-1967) – pionier badań wśród Pigmejów i Negrytów

15 stycznia – 13 lutego 2018 r.
Toruń, ul. Bojarskiego 1, Collegium Humanisticum, hol główny.

Otwarcia wystawy 15 stycznia, godz. 16:30 dokona sprawujący opiekę merytoryczną dr hab. Jacek Pawlik SVD, profesor UWM.

Prezentowana wystawa przedstawia sylwetkę ks. Paula Schebesty SVD, etnologa i językoznawcy, badacza afrykańskich Pigmejów i Negrytów z Południowo-Wschodniej Azji. Choć prowadził badania głównie w okresie międzywojennym zgodnie z metodami epoki, zasługą Schebesty jest dokumentacja kultur i języków ludów, dziś po części wymarłych, a w większości zmetyzowanych. Jaki sens ma przypominanie tej postaci w roku 2017? Czy chodzi tylko o upamiętnienie rocznicy śmierci uczonego? Zamysł wystawy jest o wiele szerszy. W czasach, kiedy rozwijają się studia regionalne a dziedzictwo regionów staje się dobrem wspólnym, warto spojrzeć na postać Schebesty jako pochodzącego z ziemi śląskiej i podzielającego doświadczenie mniejszości, który potrafił z wielkim otwarciem i empatią prowadzić badania wśród diametralnie obcych mu ludów. Wychowanie w wielokulturowości wzbudziło w nim pasję poznawania odmiennych kultur, którą realizował przez całe życie, spędzając ponad osiem lat w Afryce i w Azji. Wielu badaczy z z obszarów Europy Środkowo-Wschodniej, wychowanych w środowisku dwujęzycznym i wielokulturowym, potrafiło zrozumieć sytuację kolonizowanych, pielęgnować ducha otwartości i dialogu.

Ekspozycja udostępniona Katedrze Etnologii i Antropologii Kulturowej UMK przez Koło Naukowe Antropologii Kultury UWM w Olsztynie i Muzeum Misyjno-Etnograficzne Księży Werbistów w Pieniężnie. Na wystawie wykorzystano zdjęcia autorstwa Schebesty pochodzące z jego badań terenowych, które udostępniło Archiwum Instytutu „Anthropos” w Sankt Augustin k. Bonn (Niemcy)

O. Paul Joachim Schebesta SVD urodził się 20 III 1887 r. w Piotrowicach Wielkich k. Raciborza w rodzinie chłopskiej Antoniego i Joanny z d. Wycisk. Nauki gimnazjalne pobierał u werbistów w Nysie, studia teologiczne ukończył w Mödling, przyjmując 29 VIII 1911 r. święcenia kapłańskie. W latach 1912-1916 był misjonarzem Mozambiku, gdzie również prowadził badania etnograficzne i lingwistyczne. Następnie do 1920 r. przebywał w Lizbonie, przeprowadzając kwerendy w tamtejszych archiwach i bibliotekach. W latach 1920-1923 był współpracownikiem czasopisma „Antropos” i miał ogromny szacunek dla redaktora o. Wilhelma Schmidta. Po ekspedycji do Semangów na półwyspie Malakka, w 1926 r. doktoryzował się z etnologii i egiptologii na Uniwersytecie Wiedeńskim. Jego podróże naukowe prowadziły do Pigmejów w Afryce Środkowej, na Filipiny i na Malakka. Po 1945 r. udał się ponownie do kongijskich Pigmejów, badając ich wierzenia religijne. Zwany „Baba wa Bambuti – ojcem Bambutów” kierował do opinii światowej apele o ratowanie ludów pierwotnych. Wyniki swoich badań umieścił w około 200 publikacjach. Przy całej swojej erudycji pozostał misjonarzem i duszpasterzem. Jako misjonarz i badacz swoją dobrocią i gruntowną wiedzą przyczyniał się do wzajemnego zrozumienia ludów i narodów o różnej tradycji kulturowej i religijnej. Otrzymał liczne odznaczenia i był członkiem Instytutu Atropos, Austriackiej Akademii Nauk, Królewskiego Instytutu Antropologicznego w Londynie, Niemieckiego Towarzystwa Antropologicznego i Praskiej Akademii Nauk. Zmarł 17 IX 1967 r. w Mödling i został pochowany na tamtejszym cmentarzu zakonnym.

Galeria zdjęć: Wystawa Misjonarz ze Śląska o. Paul Joachim Schebesta SVD